Minister Rolnictwa ułatwia zamianę nieruchomości pod inwestycje CPK

Minister Rolnictwa Stefan Krajewski podjął niedawno ważny krok, który ma uprościć życie właścicielom nieruchomości objętych inwestycjami Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK). Od 30 lipca 2025 roku możliwa jest bezpośrednia zamiana działek w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (KOWR), co ma przyspieszyć realizację jednej z największych inwestycji infrastrukturalnych w Polsce. Dzięki temu właściciele gruntów na terenach przeznaczonych pod lotnisko i węzeł kolejowy mają ułatwiony dostęp do korzystnych warunków zamiany, a sam proces stał się bardziej przejrzysty i sprawny.

Jednocześnie program dobrowolnych nabyć, który umożliwia sprzedaż działek z dodatkowymi bonusami, już przynosi konkretne efekty – do początku września CPK pozyskał ponad połowę gruntów objętych decyzją lokalizacyjną. W tle tych wydarzeń trwają prace nad nowymi regulacjami planistycznymi i prawnymi, które od przyszłego roku będą wpływać na zasady zagospodarowania gruntów rolnych w Polsce. Warto więc przyjrzeć się, jak te zmiany kształtują rynek nieruchomości rolnych i jakie wyzwania stoją przed inwestycją CPK.

Nowe ułatwienia w zamianie nieruchomości pod inwestycje CPK

30 lipca 2025 roku minister rolnictwa Stefan Krajewski wprowadził nową możliwość, która zrewolucjonizowała proces zamiany nieruchomości objętych inwestycjami CPK. Od tej daty właściciele działek położonych na terenach objętych Decyzją Lokalizacyjną dla Lotniska CPK oraz zachodniej części węzła kolejowego mogą dokonywać zamiany swoich nieruchomości bezpośrednio w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Ta zmiana ma na celu usprawnienie procesu inwestycyjnego, ograniczenie zbędnych formalności oraz przede wszystkim przyspieszenie realizacji kluczowych inwestycji infrastrukturalnych, które są fundamentem dla rozwoju transportu w Polsce.

Jak podaje investmap.pl, właściciele nieruchomości mogą liczyć na korzystne warunki zamiany, które mają zabezpieczyć ich interesy i zapewnić sprawiedliwe rekompensaty. Ministerstwo Rolnictwa współpracuje w tym zakresie ściśle z KOWR oraz innymi instytucjami, a sprzedaż nieruchomości państwowych wymaga zgody ministra, co – jak informuje forsal.pl – daje gwarancję kontroli nad całym procesem. Dzięki tym rozwiązaniom właściciele gruntów nie muszą już przechodzić przez długotrwałe i skomplikowane procedury, co znacząco wpływa na dynamikę realizacji inwestycji.

Postępy programu dobrowolnych nabyć i jego znaczenie dla rynku nieruchomości

Program dobrowolnych nabyć jest jednym z filarów strategii CPK, mającym na celu pozyskanie gruntów niezbędnych pod inwestycje drogowe, kolejowe i lotniskowe. Do 5 września 2025 roku CPK pozyskał ponad połowę działek objętych decyzją lokalizacyjną, co jest imponującym wynikiem i świadczy o szybkim tempie realizacji programu – podają serwisy nakolei.pl oraz pb.pl. Własności zgłosiło się do udziału aż 1062 właścicieli, a CPK nabyło już ponad 53% gruntów, co pokazuje duże zainteresowanie i akceptację projektu wśród rolników i właścicieli nieruchomości.

Co istotne, program oferuje atrakcyjne bonusy finansowe, które mają zachęcić do współpracy. Portalsamorzadowy.pl informuje, że właściciele otrzymują nawet 20% dodatkowo do wartości gruntu oraz aż 40% do wartości budynków na tych działkach. Takie warunki stanowią silny bodziec ekonomiczny i pokazują, że inwestor stara się uczciwie wynagradzać właścicieli.

Do końca 2025 roku planowane jest sfinalizowanie zakupu 2150 działek o łącznej powierzchni przekraczającej 2000 ha, co wyraźnie podkreśla zaangażowanie inwestora i skalę przedsięwzięcia. Eksperci zwracają uwagę, że cały proces wycen i negocjacji przebiega z udziałem niezależnych rzeczoznawców, co ma za zadanie minimalizować konflikty i zapewnić przejrzystość oraz uczciwość transakcji.

Kontekst prawny i planistyczny – zmiany w planowaniu przestrzennym i ograniczenia sprzedaży gruntów rolnych

Równolegle z postępami w realizacji inwestycji CPK, trwają istotne zmiany legislacyjne dotyczące planowania przestrzennego. Nowelizacja ustawy z 2023 roku nakazuje zastąpienie dotychczasowych studiów planistycznych planami ogólnymi, które muszą zostać uchwalone do 30 czerwca 2026 roku – podaje farmer.pl. Te nowe plany ogólne gmin mają znacząco wpłynąć na zasady zagospodarowania gruntów rolnych, co będzie miało dalekosiężne konsekwencje dla rolników i właścicieli nieruchomości, zwłaszcza w kontekście możliwości zabudowy i inwestycji.

Dodatkowo rząd przedłużył zakaz sprzedaży gruntów rolnych do 2036 roku, a sprzedaż nieruchomości rolnej będzie możliwa tylko w ściśle określonych przypadkach. Jak informują forsal.pl i farmer.pl, ma to na celu ochronę rynku oraz interesów społecznych, ograniczając spekulacje i nadmierne przejmowanie ziemi rolnej. Warto również podkreślić, że sprzedaż nieruchomości państwowych wymaga zgody Ministra Rolnictwa, co jest szczególnie istotne w kontekście inwestycji takich jak CPK.

Wyzwania i kontrowersje wokół inwestycji CPK

Mimo licznych postępów i usprawnień, realizacja CPK nie jest wolna od problemów i kontrowersji. Raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) wskazuje na ryzyko opóźnień i brak gwarancji oddania lotniska do użytku w planowanym terminie 2032 roku – czytamy na northminsterkc.org. Do końca 2023 roku nabyto jedynie 959,3 ha z planowanych 2800 ha, a decyzja lokalizacyjna została wydana z 15-miesięcznym opóźnieniem, co wyraźnie pokazuje problemy organizacyjne i logistyczne.

NIK podkreśla również, że do końca 2023 roku zrealizowano tylko 4 z 6 zaplanowanych zadań, co może negatywnie wpłynąć na harmonogram całej inwestycji. Wśród rolników i związków zawodowych pojawiają się również protesty oraz petycje dotyczące ochrony miejsc pracy i warunków nabywania nieruchomości, co wskazuje, że nie wszyscy są zadowoleni z obecnych rozwiązań – informuje topagrar.pl.

Ta sytuacja pokazuje, że choć inwestycja CPK robi duże postępy i wprowadza wiele ułatwień dla właścicieli gruntów, to jednocześnie stoi przed poważnymi wyzwaniami organizacyjnymi i społecznymi, które mogą wpłynąć na tempo realizacji i ostateczny kształt projektu.

—

Centralny Port Komunikacyjny to jedna z kluczowych inwestycji w Polsce, a uproszczenia i korzystne warunki zakupu gruntów pokazują, że zarówno rząd, jak i inwestorzy chcą ją realizować sprawnie, dbając przy tym o właścicieli ziemi. Warto jednak na bieżąco obserwować zmiany prawne, planistyczne oraz wyzwania organizacyjne, które mogą znacząco wpłynąć na rynek nieruchomości rolnych i dalszy rozwój tego projektu.