Zmiany w ogrzewaniu nieruchomości od stycznia 2026 – co musisz wiedzieć?

Od stycznia 2026 roku polscy właściciele domów i mieszkań staną przed znaczącymi wyzwaniami związanymi z nowymi przepisami dotyczącymi ogrzewania i zarządzania nieruchomościami. W życie wchodzą surowe zakazy dotyczące korzystania z przestarzałych pieców węglowych i drewnianych, potocznie zwanych „kopciuchami”. Za ich ignorowanie grożą wysokie mandaty, a kontrolę nad przestrzeganiem przepisów podejmą straże miejskie i gminne. Co więcej, od najbliższego sezonu grzewczego każdy lokator w budynkach wielolokalowych będzie zobowiązany do opłacania części kosztów ogrzewania, nawet jeśli nie korzysta z kaloryferów, a do końca roku 2026 obowiązkowy stanie się montaż zdalnych liczników ciepła.

Dodatkowo, właściciele nieruchomości muszą przygotować się na nowe wymogi dotyczące świadectw energetycznych, które od 2026 roku będą wymagane dla wszystkich budynków, również tych starszych. Zmiany te mają na celu poprawę jakości powietrza, zwiększenie efektywności energetycznej oraz uporządkowanie rynku nieruchomości, ale jednocześnie oznaczają dla użytkowników nowe obowiązki i potencjalne koszty. Przyjrzyjmy się, co dokładnie się zmienia i jak przygotować się na nadchodzące regulacje.

Zakaz używania starych pieców od 1 stycznia 2026 roku – co się zmienia?

Od początku 2026 roku w Polsce obowiązuje całkowity zakaz używania tzw. kopciuchów – przestarzałych pieców na węgiel i drewno, które są jednym z głównych źródeł smogu i zanieczyszczeń powietrza. Zakaz ten jest efektem zaostrzających się uchwał antysmogowych oraz rosnącej presji na poprawę jakości środowiska, zwłaszcza w regionach o dużym zanieczyszczeniu powietrza, takich jak województwa Śląskie, Małopolskie, Mazowieckie czy Wielkopolskie.

Właściciele nieruchomości, którzy nie wymienią swoich pieców na bardziej ekologiczne źródła ciepła, muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami finansowymi. Straże miejskie i gminne zostały uprawnione do intensyfikacji kontroli i mają prawo nakładać mandaty sięgające nawet 5000 zł. Jak podaje portal warszawawpigulce.pl, wysokość takich kar podkreśla powagę zmian i ma skutecznie zniechęcać do korzystania z kopciuchów. Z kolei według informacji serwisu domiporta.pl, jest to dopiero początek serii zaostrzeń, które mają systemowo wymusić odejście od paliw stałych o niskiej jakości.

Nowe zasady rozliczania ogrzewania w budynkach wielolokalowych

Równolegle z zakazem kopciuchów, od sezonu grzewczego 2025/26 w budynkach wielolokalowych wprowadzona zostanie istotna zmiana w zasadach rozliczania kosztów ogrzewania. Każdy lokator będzie zobowiązany do opłacania części kosztów ogrzewania, nawet jeśli nie korzysta z kaloryferów. Minimalna opłata ma wynosić co najmniej 15% kosztów zmiennych związanych z ogrzewaniem całego budynku.

Nowe przepisy wymuszają również montaż zdalnych liczników ciepła do końca 2026 roku. To rozwiązanie ma przeciwdziałać praktykom tzw. „darmowego ciepła od sąsiada”, czyli sytuacjom, w których część mieszkańców nie płaciła za ogrzewanie, mimo korzystania z ciepła dostarczanego przez wspólne instalacje. Jak informuje gazetaprawna.pl, minimalna opłata na poziomie 15% kosztów zmiennych ma wprowadzić większą sprawiedliwość w rozliczeniach i jednocześnie zachęcić mieszkańców do bardziej racjonalnego korzystania z energii grzewczej. Celem tych regulacji jest także poprawa efektywności energetycznej budynków wielorodzinnych i redukcja strat ciepła.

Świadectwo energetyczne i inne nowe obowiązki właścicieli nieruchomości od 2026 roku

Kolejnym dużym obszarem zmian jest obowiązek posiadania świadectwa energetycznego dla wszystkich budynków, również tych wybudowanych przed 2009 rokiem. Do tej pory wymóg ten dotyczył przede wszystkim nowych lub modernizowanych budynków, ale od 2026 roku rozszerzenie przepisów oznacza, że każdy właściciel nieruchomości będzie musiał zadbać o ten dokument.

Brak świadectwa energetycznego może skutkować nałożeniem kar finansowych, a koszt sporządzenia takiego dokumentu może przekroczyć nawet 1000 zł. Jak podaje forsal.pl, wymóg ten stanowi istotne rozszerzenie dotychczasowych regulacji i ma na celu zwiększenie świadomości energetycznej właścicieli oraz motywowanie ich do inwestycji w termomodernizację i ekologiczne źródła ciepła.

Dodatkowo kończy się możliwość ogrzewania niektórych nieruchomości pelletem oraz opałowymi brykietami, co jest kolejnym elementem walki z zanieczyszczeniem powietrza. W praktyce oznacza to, że właściciele muszą przygotować się na wymianę pieców oraz dostosowanie instalacji grzewczych do nowych wymogów, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami i koniecznością planowania inwestycji.

Kontekst podatkowy i inne zmiany prawne wpływające na właścicieli nieruchomości w 2026 roku

Obok zmian dotyczących ogrzewania i świadectw energetycznych, właściciele nieruchomości muszą mieć na uwadze również zmiany podatkowe i prawne, które wejdą w życie w 2026 roku. Stawki podatku od nieruchomości wzrosną o około 4,5%, choć gminy mają prawo utrzymać dotychczasowe stawki, jeśli nie podejmą decyzji o ich podwyższeniu.

Projekt nowelizacji ustawy o podatkach został przyjęty 14 października 2025 roku i przewiduje między innymi nowe definicje budynku i budowli, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku. Zmiany te wpłyną na klasyfikację nieruchomości oraz związane z tym obowiązki podatkowe. Jak podają rp.pl oraz koda-advisory.pl, jest to element szerszego pakietu regulacji mających na celu uporządkowanie rynku nieruchomości i lokalnych podatków.

Warto również zwrócić uwagę na nowe przepisy budowlane, które od 2026 roku będą wymagały m.in. lokalizacji działek budowlanych w odległości nieprzekraczającej 1,5 km od szkoły. Ponadto właściciele i inwestorzy muszą składać odpowiednie wnioski do końca 2025 roku, co podkreśla serwis northouse.pl. Te regulacje mają usprawnić planowanie przestrzenne oraz zapewnić lepszą dostępność infrastruktury edukacyjnej dla mieszkańców nowych osiedli.

—

W 2026 roku czekają nas zmiany, które mogą naprawdę poprawić jakość powietrza i sprawić, że nasze domy będą bardziej energooszczędne – zarówno w miastach, jak i na wsiach. Jednocześnie właściciele nieruchomości powinni być przygotowani na nowe obowiązki, które mogą wymagać nie tylko czasu, ale i nakładów finansowych. Lepiej zacząć działać już teraz, by uniknąć stresu i spokojnie dostosować swoje mieszkania do nowych wymagań.