Nowe obowiązki właścicieli nieruchomości z dachami eternitowymi od 2025 roku
Ministerstwo Rozwoju i Technologii wprowadza istotne zmiany, które zrewolucjonizują sposób, w jaki właściciele nieruchomości będą musieli zarządzać dachami wykonanymi z eternitu, czyli materiału zawierającego niebezpieczny azbest. Od 21 grudnia 2025 roku każdy posiadacz budynku pokrytego tym surowcem będzie zobowiązany do zgłoszenia tego faktu w odpowiednim urzędzie oraz do odpowiedniego oznakowania miejsc, gdzie występuje azbest. Nowe przepisy, wynikające z unijnej dyrektywy 2023/2668, mają na celu uporządkowanie sytuacji azbestowej w Polsce i wyznaczają ostateczny termin usunięcia lub trwałego zabezpieczenia eternitu na 31 grudnia 2032 roku. Za niedopełnienie tych obowiązków grożą kary administracyjne sięgające nawet 5 tysięcy złotych rocznie, co zapowiada szeroką i konsekwentną akcję porządkową na rynku nieruchomości, a przede wszystkim poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców.
- Do 21 grudnia 2025 roku właściciele nieruchomości z dachami z eternitu muszą zgłosić ten fakt w urzędzie i oznakować azbest.
- Za niedopełnienie obowiązków grożą kary administracyjne od 500 do 1000 zł za naruszenie, łącznie do 5000 zł rocznie.
- Usunięcie lub trwałe zabezpieczenie eternitu musi nastąpić do 31 grudnia 2032 roku i musi być wykonane przez wyspecjalizowane firmy.
- Władze lokalne aktywnie kontrolują przestrzeganie przepisów – w Warszawie w 2024 roku nałożono ponad 1000 mandatów.
- W planach jest zaostrzenie sankcji, w tym podniesienie grzywien do 30 000 zł i możliwość kary ograniczenia wolności.
Nowa ustawa o wyrobach zawierających azbest – tło i cele
Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracuje nad nową ustawą, która jest implementacją unijnej dyrektywy 2023/2668 z 22 listopada 2023 roku. Polska musi wprowadzić te przepisy w życie najpóźniej do 21 grudnia 2025 roku. Głównym celem ustawy jest uporządkowanie kwestii związanych z azbestem w budynkach, zwłaszcza tych, które mają dachy pokryte eternitem, oraz zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców. Jak podaje forsal.pl, nowa ustawa to początek dużej operacji porządkowej obejmującej cały kraj, mającej na celu skuteczne zarządzanie wyrobami zawierającymi azbest. Wcześniejsze zmiany w polskim prawie, które weszły w życie w 2025 roku, już wprowadziły istotne obowiązki dla właścicieli budynków, stanowiąc tło dla obecnych regulacji – informuje poradnikprzedsiebiorcy.pl.
Obowiązki właścicieli nieruchomości z dachami z eternitu od 2025 roku
Od 21 grudnia 2025 roku każdy właściciel nieruchomości z dachem zawierającym azbest będzie musiał zgłosić ten fakt do właściwego urzędu, którym może być wydział architektoniczno-budowlany urzędu miasta lub starostwa. Obowiązek ten dotyczy również urządzeń i pomieszczeń zawierających azbest, także tych zainstalowanych jeszcze przed wprowadzeniem nowych przepisów – jak podaje warszawawpigulce.pl. Co ważne, właściciele mają też obowiązek właściwego oznakowania azbestu na swojej nieruchomości, by zapewnić bezpieczeństwo i spełnić wymogi prawne – informuje forsal.pl. Zgłoszenie należy złożyć do właściwego organu administracji, który posiada ustawowy czas na wniesienie ewentualnego sprzeciwu wobec zgłoszenia – podkreśla szkola.pl.
Kary za niedopełnienie obowiązków i terminy usunięcia azbestu
Nowe przepisy przewidują sankcje za brak zgłoszenia lub niewłaściwe oznakowanie azbestu. Kary administracyjne mogą wynosić od 500 do 1000 zł za każde naruszenie i mogą być nakładane wielokrotnie, jednak łączna suma kar w ciągu roku nie może przekroczyć 5000 zł – podają polsatnews.pl, salon24.pl oraz dziennik.pl. Kary te mogą nakładać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub marszałek, co przypomina forsal.pl. W przypadku poważniejszych naruszeń kary mogą sięgnąć nawet miliona złotych, co już jest przedmiotem kontroli prowadzonych na działkach w Polsce, jak wskazuje legaartis.pl. Ostateczny termin na usunięcie lub trwałe zabezpieczenie eternitu wyznaczono na 31 grudnia 2032 roku, co podkreślają polsatnews.pl i dziennik.pl. Warto pamiętać, że usuwanie azbestu musi być wykonane przez wyspecjalizowane firmy – samodzielne działania są zabronione ze względu na wysokie zagrożenia dla zdrowia, przypomina forsal.pl.
Praktyczne wskazówki dla właścicieli i możliwości dofinansowania
Właściciele nieruchomości powinni zgłosić dachy z eternitu w urzędzie miasta lub starostwie do końca 2025 roku, aby uniknąć kar – radzi forsal.pl. Warto również zainteresować się dostępnymi dofinansowaniami na wymianę eternitu, które oferują niektóre gminy oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska – podaje dziennik.pl. Wymiana eternitu wymaga formalnego zgłoszenia w urzędzie miasta, co jest obowiązkiem prawnym – przypomina dziennik.pl. Ponadto, właściciele muszą pamiętać, że odpowiedzialność za legalne pozbycie się azbestu i odpadów z tym związanych spoczywa właśnie na nich. Już w 2024 roku w Warszawie nałożono ponad 1000 mandatów za niedopełnienie obowiązków związanych z azbestem, co pokazuje rosnącą aktywność kontrolną – informuje warszawawpigulce.pl.
Perspektywy zmian w sankcjach i dalsze działania prawne
W planach jest podniesienie maksymalnej wysokości grzywny z obecnych 5 000 zł do aż 30 000 zł, a także wprowadzenie możliwości orzeczenia kary ograniczenia wolności – podaje dziennik.pl. To wyraźny sygnał, że władze będą coraz bardziej rygorystycznie podchodzić do kwestii azbestu i bezpieczeństwa na rynku nieruchomości. Nowe regulacje wpisują się także w szerszy kontekst porządkowania stanu technicznego budynków oraz ochrony środowiska w Polsce, co jest niezbędne dla zapewnienia zdrowia i bezpieczeństwa obywateli na długie lata.
—
Nowe przepisy dają realną szansę na lepszą walkę z azbestem w Polsce. Właściciele nieruchomości powinni jak najszybciej podjąć działania — to nie tylko sposób na uniknięcie kar, ale też krok w stronę zdrowszego i bezpieczniejszego otoczenia dla nas wszystkich.
